Didactiek: Samenvatting Folkert Haanstra

Samenvatting Folkert Haanstra – De Hollandse Schoolkunst

·         3 soorten kunst: kinderkunst – schoolkunst – professionele kunst

·         Intrinsieke motivatie (primair onderwijs) kind wíl zelf leren

·         Arthur Efland: schoolkunst is een verhulling van de autoritaire discipline, het is makkelijk en verzachtend. Primair onderwijs geeft les in deze stijl.

·         Constructivisme (stroming met substromingen) gaat uit van de kennis die gekoppeld wordt aan de eigen voorkennis. Reflectie & intrinsieke motivatie.

·         Authentiek leren is een proces waarbij de lerende voor zichzelf betekenisvolle inzichten verwerft, primair startend vanuit de intrinsieke motivatie en voortbouwend op bestaande inzichten. Inhoudelijk georiënteerd op de leefwereld van de lerende.

Kunstvakken zijn hiervoor geschikt vanwege persoonlijke en collectieve betekenisgeving

·         Ontwikkelingen in VO: Meer theorie (examens à doelen à docent niet meer autonoom) en didactisch veranderd. Actief leren laat het nog een beetje afweten.

·          De relatie met de leefwereld wordt door de inspectie echter als ontoereikend beoordeeld, en de kunstvakken blijken nog steeds, ondanks de gestelde kerndoelen, een ondergeschikte positie in te nemen.

·         De kunstvakken hebben vooral therapeutische effecten en een sociale functie.

·         In de tweede Fase zien we echter een aanzienlijke versterking van het theoretische deel, door middel van o.a. CKV

o   Op dit vak is nog veel kritiek, vooral op de ‘verslagenritis’ en het feit dat het vak ‘plezier maken’ nog steeds voorop stelt.

o   Positieve punten zijn echter dat het meer aansluit op de leefwereld en contact met de professionele kunstwereld stimuleert.

·         Problematische beperkende schoolse voorwaarden voor het authentiek leren in de kunstvakken zijn de volgende:

o   Tijd. De eindtermen moeten binnen een beperkt aantal lesuren worden behaald, waardoor de mogelijkheid tot zelf laten ontdekken veel kleiner is.

o   De kennis, vaardigheden en houdingen van docenten. Laag competentiegevoel geeft leraren minder vrijheid en zekerheid om een leerlinggerichte aanpak te realiseren. In onderwijsvernieuwingen wordt vaak te weinig rekening gehouden met de praktijkkennis en opvattingen van docenten.

·         Andere problemen:

o   Als bepaalde voorwaardelijke vaardigheden (bijv. bep. technieken) aangeleerd moeten worden, zullen docent- en imitatiegericht onderwijs noodzakelijk zijn.

o   Authentieke kunsteducatie betekent niet dat elke les zou moeten starten avanuit de meest actuele jeugdcultuur.