Theorie der Kunsten: Museumbezoek

Rotterdam & TENT

Met ons groepje zijn we een dag naar Rotterdam geweest. Eerst naar het Boijmans van Beuningen museum, toen naar TENT. We wilden eigenlijk ook naar Witte de With, maar dat was gesloten in verband met de inrichting van een nieuwe expositie. De exposities die we gezien hebben in het Boijmans van Beuningen waren ‘De grote ogen van Kees van Dongen’, ‘Notion Motion’ van Olafur Eliasson, ‘Laat je haar neer’, een videotentoonstelling met o.a. Pipilotti Rist, en natuurlijk de oude vleugel met kunstwerken van de oude meesters. Kees van Dongen en de oude vleugel hadden natuurlijk niet heel veel te maken met moderne kunst, maar we waren er toch en alle kunst is interessant, dus daar hebben we ook naar gekeken. Ik ga er alleen om de reden dat het niets te maken heeft met moderne kunst, niet verder op in in mijn verslag. In TENT was er een expositie genaamd Paramaribo Perspectives, waar jonge kunstenaars uit Rotterdam en Suriname de denkbeelden en toekomstperspectieven van Suriname uitbeeldden. De decembermoorden speelden daarbij een grote rol, hierover later meer.

Notion Motion
Notion Motion waren meerdere installaties in het Boijmans van Beuningen museum, van Olafur Eliasson. Het waren lage bassins met water waar een krachtige lamp opgericht was, waardoor er een weerspiegeling werd geprojecteerd op de muur. In de vloer zaten losse planken die jij als toeschouwer kon bewegen, waardoor het water ook ging bewegen en jij als toeschouwer als het ware onderdeel van het kunstwerk werd. Er waren verschillende soorten bassins en verschillende manieren van projecties waardoor steeds hetzelfde concept op verschillende manieren werd uitgebeeld.

Laat je haar neer
In een soort dakkapel in het Boijmans speelden zich verschillende korte films van videokunstenaars af. Halverwege die dakkapel was horizontaal een groot klimnet gespannen, daar lagen allerlei kussens in en op het plafond werden de films geprojecteerd, waardoor je een hele andere ervaring krijgt als wanneer de films gewoon op de muur geprojecteerd worden, omdat je eigenlijk horizontaal op ‘niks’ hangt. Hierdoor werd naar mijn idee de projectie indrukwekkender, groter en eigenlijk ook interessanter en surrealistischer. Interessant hoe je houding als toeschouwer je ervaring met het kunstwerk kan veranderen.

TENT: Paramaribo Perspectives

Zo vrolijk en luchtig als het logo van Paramaribo Perspectives oogt, zo zwaarmoedig zijn de onderwerpen van de tentoonstelling. In december …. Zijn verschillende tegenstanders van het militaire regime van Suriname zonder pardon omgelegd. Een groot nationaal trauma was het gevolg, en in Paramaribo Perspectives leer je door de ogen van jonge Surinaamse en Rotterdamse kunstenaars hoe Suriname daarmee omgaat.

Ik had al een heel stuk gezien in de Volkskrant over deze expositie, met name over George Struikelblok en was gelijk geïntrigeerd. Ik wilde het heel graag zien, en ben blij dat we erheen zijn gegaan.

George Struikelblok
Een vloer vol met goedkope, kleurige spiegeltjes, beschreven door kinderen. Op het eerste gezicht een vrolijk geheel, maar als je er nog eens goed naar kijkt, zie je dat het helemaal niet zo leuk is als het eruit ziet. De spiegeltjes zijn beschreven door kinderen uit een Surinaams weeshuis, vaak zijn deze kinderen hun ouders verloren of ‘kwijtgeraakt’ door de harde hand van de regering, sommigen zijn slachtoffer van de decembermoorden. Op de spiegels staan zinnen als ‘ik vind het hier helemaal niet leuk, ik wil naar huis’ en ‘ik mis mijn papa, hij is in de hemel’, maar ook hoopvolle zinnen die vaak beginnen met ‘als ik later groot ben..’ Opmerkelijk is hoeveel van deze kinderen wel niet juf willen worden, politieman of brandweerman. Allemaal hebben ze één groot, belangrijk voornemen: School en studie afmaken. Misschien cliché, maar het doet je toch stilstaan bij hoe goed je het hebt. Bij ons is het bijna normaal dat je je studie afmaakt en een baan krijgt, maar nu blijkt maar weer dat dat helemaal niet zo vanzelfsprekend is.

 
Ravi Rajcoomar
Een monumentale installatie met zo’n 25 silhouetten in vallende houding. Hij probeert met zijn installatie het relatief hoge zelfmoordpercentage bespreekbaar te maken. Je kunt in deze installatie tussen de figuren doorlopen, waardoor je er als het ware midden in het probleem staat. Het komt heel dichtbij. Zoals veel van de onderwerpen was dit iets wat ik helemaal niet wist van Suriname.

Kurt Nahar
Deze kunstenaar richt zich al jaren consequent op de decembermoorden, hij gebruikt voor zijn installaties een heel scala aan objecten (meubels, films, foto’s, schilderijen, gevonden voorwerpen) die allemaal verwijzen naar de hoofdrolspelers in dit drama. De installatie in TENT bevatte onder andere een beschilderde kast, een bekladde Mona Lisa, een vogelkooitje, een film waarop een nabestaande van de decembermoorden een prachtig lied zingt, hoeden en uitgeprinte a4’tjes met informatie over de slachtoffers.

Reflectie
Wat heb ik geleerd?
Ik heb geleerd dat kunstwerken en exposities meer indruk maken als je begrijpt waar het over gaat. Opzich een voor de hand liggende conclusie, maar hiervoor, als ik naar een museum ging, was ik vaak te beroerd om ook maar enigszins op te zoeken wat voor exposities er waren en wat de denkbeelden van de kunstenaars waren. Ik vond zelf de expositie in TENT het indrukwekkendst, maar ik weet niet of dat ook zo was geweest als ik niets had opgezocht over de achtergrond en betekenis van Paramaribo Perspectives. Om heel eerlijk te zijn, ik denk niet dat ik erheen was geweest als ik er niet zoveel van verwacht had. Op het eerste gezicht trok het me namelijk niet zo. Maar toen ik er meer over leerde werd ik steeds nieuwsgieriger naar de expositie.
Ik had niet verwacht dat research zoveel zou bijdragen aan de ervaring. Ik denk dat ik vaker musea ga bezoeken, en nu ook buiten school.